Publications

ΠΟΙΝΙΚΑ ΑΔΙΚΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ

By: ALEXANDROS CLERIDES Jun. 29, 2021

Ποιο το ποινικό αδίκημα όταν άτομο παρακολουθείτε με φυσικό τρόπο από άλλο άτομο χωρίς να το γνωρίζει αλλά το μαθαίνει εκ των υστέρων; Αρχικά να αναφέρουμε ότι ασφαλώς αποτελεί ποινικό αδίκημα η παρακολούθηση με οποιαδήποτε επέμβαση σε τηλέφωνα, ηλεκτρονικούς υπολογιστές κτλ. βάσει του περί Προστασίας  του  Απορρήτου  της  Ιδιωτικής Επικοινωνίας  (παρακολούθηση συνδιαλέξεων  και  πρόσβαση  σε  καταγεγραμμένο  περιεχόμενο  ιδιωτικής επικοινωνίας)  Νόμο  του  1996όπως  επίσης  και  του περί  Διατήρησης Τηλεπικοινωνιακών Δεδομένων με Σκοπό τη Διερεύνηση Σοβαρών Ποινικών Αδικημάτων Νόμο του 2007 (183(Ι)/2007).

  Στο Ποινικό Κώδικα, Κεφ. 154δεν υπάρχει κάποιο σχετικό ποινικό αδίκημα για την φυσική παρακολούθηση. Δηλαδή να αποτελεί ποινικό αδίκημα η παρακολούθηση του προσώπου με φυσική παρουσία του ατόμου που παρακολουθεί, δηλαδή να ακολουθεί το άτομο από τοποθεσία σε τοποθεσία και να καταγραφεί πληροφορίες. Όμως, ποινικό αδίκημα αποτελεί η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων βάσει του περί της  Προστασίας  των  Φυσικών  προσώπων  Έναντι  της  Επεξεργασίας  των Δεδομένων  Προσωπικού  Χαρακτήρα  και  της  Ελεύθερης  Κυκλοφορίας  των Δεδομένων αυτών Νόμο του 2018 (125(Ι)/2018). Συγκεκριμένα, ποινικό αδίκημα διαπράττει «(ια) πρόσωπο που χωρίς δικαίωμα επεμβαίνει με οποιονδήποτε τρόπο σε σύστημα αρχειοθέτησης  δεδομένων  προσωπικού  χαρακτήρα  ή λαμβάνει  γνώση  των δεδομένων  αυτών ή  τα  αφαιρεί,  αλλοιώνει,  βλάπτει,  καταστρέφει, επεξεργάζεται,  εκμεταλλεύεται  με  οποιονδήποτε  τρόπο,μεταδίδει, ανακοινώνει, τα καθιστά προσιτά σε μη δικαιούμενα πρόσωπα ή επιτρέπει στα πρόσωπα αυτά να λάβουν γνώση των εν λόγω δεδομένων, γιασκοπούς επικερδείς ή μη,»«(ιγ)  υπεύθυνος  επεξεργασίας  ή  εκτελών  την  επεξεργασία,  ο  οποίος  δεν συμμορφώνεται με τις διατάξεις του Κανονισμού και του παρόντος Νόμου κατά τη διενέργεια πράξης επεξεργασίας η οποία δεν συνιστά αδίκημα σύμφωνα με τις διατάξειςτου παρόντος άρθρου,»Πριν την εφαρμογή του πιο πανω νόμου και βάσει του προηγούμενου νόμου περί Επεξεργασίας  Δεδομένων  Προσωπικού  Χαρακτήρα  (Προστασία  του  Ατόμου)  2001, υπήρχαν περιπτώσεις καταδίκης όταν άτομο παρακολουθούσε παράνομα άλλο άτομο μέσο μηχανισμού GPS.

Ο  μοναδικός  νόμος  που  περιλαμβάνει  την  φυσική  παρακολούθηση  στα  ποινικά αδικήματα είναι ο περί της Προστασίας από Παρενόχληση και Παρενοχλητική Παρακολούθηση Νόμος του 2021 Μ.114(Ι)/21. Βάσει του πιο πανω νόμου υπάρχει το ποινικό αδίκημα της «Παρενοχλητικής Παρακολούθησης» όπου αναφέρει ότι η ακολούθηση, παρακολούθηση, κατασκοπεία άλλου προσώπου είναι «Παρενοχλητική παρακολούθηση» και νοουμένου ότι προκαλεί παρενόχληση (πρόκληση ανησυχίας ή αγωνίας σε άλλο πρόσωπο) τότε διαπράττεται το ποινικό αδίκημα. Συνεπώς βασικό και αναγκαίο συστατικό στοιχείο είναι το θύμα να νιώσει αυτή την ανησυχία ή αγωνιά. Για να μπορέσει να την νιώσει θα πρέπει να γνωρίζει ότι παρακολουθείται. Συμπληρωματικά των πιο πανω, άτομο το οποίο παρέχει ιδιωτικές υπηρεσίες έρευνας υποχρεούται να εξασφαλίσει για την παροχή των υπηρεσιών, άδεια από τον Αρχηγό Αστυνομίας.  Η  εξασφάλιση,  συγκέντρωση  και  συλλογή  πληροφοριών  ενός  ατόμου εμπίπτουν και περιορίζονται στις ενέργειες που μπορεί να κάνει ένα άτομο ως ιδιωτική υπηρεσία  ερευνάς  βάσει  του περί  Ιδιωτικών  Γραφείων  Παροχής  Υπηρεσιών Ασφάλειας Νόμο του 2007 (125(Ι)/2007). Σε κάθε περίπτωση όμως αυτό το άτομο, όπως αναφέρει ο ίδιος ο νόμος, πρέπει να συμμορφώνεται με τις υπόλοιπες νομοθεσίες που αναφέρονται πιο πανω. Έχοντας τα πιο πανω υπόψη, θεωρώ ότι το ποινικό αδίκημα που διαπράττεται σε αυτές τις περιπτώσεις από μια τέτοια παρακολούθηση είναι η παράνομη επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων. Αυτό βασίζεται στο ότι αφού το άτομο κανει την φυσική παρακολούθηση, μετά καταγράφει κάποιες πληροφορίες οι οποίες είναι προσωπικά δεδομένα  του ατόμου και  τις  μεταβίβαζε σε άλλους που  είχαν  διατάξει  την παρακολούθηση. Στο ίδιο τον νόμο «επεξεργασία δεδομένων» αναφέρεται σε κάθε πράξη που  πραγματοποιείται  σε  δεδομένα  προσωπικού  χαρακτήρα,  όπως  η  συλλογή,  η οργάνωση, η αποθήκευση η αναζήτηση πληροφοριών, η χρήση, η διάδοση και κάθε άλλης μορφής διάθεση. Την ιδιά ώρα «δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα» αναφέρονται ότι είναι κάθε πληροφορία που αφορά φυσικό πρόσωπο του οποίου η ταυτότητά μπορεί να εξακριβωθεί άμεσα ή έμμεσα μέσω αναφοράς σε αναγνωριστικό στοιχείο (κάτι το οποίο ουσιαστικά συμπεριλαμβάνει όλες τις παραμέτρους που μπορεί ένα άτομο να αναγνωρίσει κάποιο άλλο). Συνεπώς η περισυλλογή και καταγραφή των πληροφοριών και μεταβίβαση αυτών μετα από  την  φυσική  παρακολούθηση  αποτελεί  ποινικό  αδίκημα  βάσει  του περί  της Προστασίας των Φυσικών προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού  Χαρακτήρα  και  της  Ελεύθερης Κυκλοφορίας  των  Δεδομένων αυτών Νόμο του 2018 (125(Ι)/2018).