Δεν έχει περάσει ένας μήνας απο το περιστατικό με τις δηλώσεις του Μητροπολίτη Μόρφου που προκάλεσαν κύμα αντιδράσεων και έρχεται στο φως της δημοσιότητας βίντεο με περιστατικό σε χώρο στάθμευσης της Λάρνακας να μας θυμίσει τι εστι ρητορική μίσους. Θυμίζω ότι διεξήχθηκε έρευνα εναντίον του Μητροπολίτη Μόρφου κατα πόσο οι δηλώσεις του βάση του Αρ. 99Α του ποινικού κώδικα στοιχιοθετούσαν το αδίκημα υποκίνησης βίας ή μίσους λόγω γενετήσιου προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου, αδίκημα που εν τελει δεν στοιχειοθετήθηκε και έπεσε στα «μαλακά» με την δικαιολογία ότι η Νομοθεσία χρήζει τροποποίησης.
Το τι μπορεί να μην γνωρίζουν πολλοί και καλό θα ήταν να μάθουν, είναι το λεπτό όριο μεταξύ της ελευθερίας έκφρασης και της ρητορικής μίσους. Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία νομοθετούνται απο τον Περί της Καταπολέμησης Ορισμένων Μορφών και Εκδηλώσεων Ρατσισμού και Ξενοφοβίας μέσω του Ποινικού Δικαίου Νόμος του 2011 (134(I)/2011) όπως και το Νόμο περί Καταπολέμησης του Ρατσισμού και Ορισμένων Άλλων ∆ιακρίσεων (Επίτροπος) Νόμο (Ν. 142(1)/2004). Η ξενοφοβία αποτελεί μια απο τις βασικές εκφάνσεις μίσους και ρατσισμού και δεν πρέπει να συγκαλύπτεται υπο το πέπλο του δικαιώματος ελεύθερης έκφρασης ή ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου τέτοια συμπεριφορά θα μπορούσε ενδεχομένως να δικαιολογηθεί υπο προυποθέσεις.
Οι συγκεκριμένες νομοθεσίες θεσπίστηκαν για σκοπούς εναρμόνισης με την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Απόφαση-Πλαίσιο 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 28ης Νοεμβρίου 2008 για την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου». Αδικήματα όπως αυτά που βγήκαν στη δημοσιότητα τις προηγούμενες μέρες επιφέρουν ποινές και συγκεκριμένα «Πρόσωπο το οποίο εκ προθέσεως είτε δημόσια είτε με δημόσια διάδοση, υποκινεί βία ή μίσος που στρέφεται κατά ομάδας προσώπων ή μέλους ομάδας προσώπων που προσδιορίζεται βάσει της φυλής, του χρώματος, της θρησκείας, των γενεαλογικών καταβολών ή της εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, κατά τρόπο που διαταράσσει τη δημόσια τάξη ή που έχει απειλητικό, υβριστικό ή προσβλητικό χαρακτήρα, είναι ένοχο αδικήματος και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα πέντε (5) χρόνια ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες ευρώ (€10.000) ή και στις δύο αυτές ποινές.»
Αξίζει επίσης να σημειωθεί οτι η διερεύνηση των ποινικών αδικημάτων που προβλέπονται στο συγκεκριμένο Νόμο δεν εξαρτώνται από προηγούμενη καταγγελία ή παράπονο του θύματος και ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας μπορεί να ασκήσει ποινική δίωξη αυτεπάγγελτα.
Πέραν όμως του νομικού πλαισίου θεωρώ τείθεται πλέον θέμα προβληματισμού και καλλιέργειας κουλτούρας και παιδείας στη Κύπρο που θα συνάδει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο που είναι πολύ αυστηρό σε θέματα υποκίνησης βίας λόγω εθνικής καταγωγής, φυλής, χρώματος ή θρησκείας ατόμων.